2024 ავტორი: Harry Day | [email protected]. ბოლოს შეცვლილი: 2023-12-17 15:48
მრავალი წამყვანი ფსიქოთერაპიული ჯგუფისათვის, განსაკუთრებით დამწყებთათვის, არ არსებობს ისეთი შემაშფოთებელი პრობლემა, როგორც ჯგუფის დატოვება. ამავდროულად, ჯგუფის დატოვება არამარტო გარდაუვალია, არამედ გაცრის პროცესის აუცილებელი ნაწილია, რომელიც თან ახლავს ჯგუფური გაერთიანების ფორმირებას.
ჯგუფში უნდა ფუნქციონირებდეს დეკომპენსაციის გარკვეული მექანიზმი: შერჩევის პროცესში შეცდომები გარდაუვალია; ახალწვეულთა ცხოვრებაში ხდება მოულოდნელი მოვლენები; ჯგუფში ვითარდება შეუთავსებლობა.
ზოგიერთ ინტენსიურ ტრენინგს ან შეხვედრის ჯგუფს, რომელიც გრძელდება ერთი კვირა და ტარდება გეოგრაფიულად იზოლირებულ ადგილებში, არ გააჩნია წასვლის შესაძლებლობა. ი. იალომის თქმით, ასეთ სიტუაციებში შეიძლება განვითარდეს ფსიქოზური რეაქციები ჯგუფში იძულებითი ყოფნის გამო, რომელთანაც მონაწილე შეუთავსებელი იყო.
მონაწილეები, რომლებიც ნაადრევად ტოვებენ ჯგუფს, ახასიათებენ (ი. იალომის მიხედვით):
-შემცირდა მოტივაცია;
ცუდად გამოხატული დადებითი ემოციები;
-ნარკოტიკების და ალკოჰოლის გამოყენება;
-მაღალი სომატიზაცია;
-ძლიერი რისხვა და მტრობა;
-დაბალი სოციალურ -ეკონომიკური კლასი და სოციალური ეფექტურობა;
-დაქვეითებული ინტელექტი;
-ჯგუფური მუშაობის პრინციპების არასაკმარისი გაგება;
- ნაკლებად მიმზიდველი (თერაპევტების აზრით).
სასარგებლოა ჯგუფიდან ნაადრევი დატოვების ფენომენის მიახლოება სამი ფაქტორის ურთიერთქმედების თვალსაზრისით: თერაპიის მონაწილე, ჯგუფი და თერაპევტი. ზოგადად, მონაწილის წვლილი განპირობებულია გადახრებით გამოწვეული პრობლემებით; კონფლიქტები ახლო ურთიერთობების და საკუთარი თავის გამჟღავნების სფეროში; გარე სტრესი; გართულებები, რომლებიც დაკავშირებულია ინდივიდუალური და ჯგუფური თერაპიის ერთდროულად გავლასთან; ჯგუფის სხვა წევრებთან ლიდერის "გაზიარების" უუნარობა და "ემოციური დაბინძურების" შიში. ყველა ამ მიზეზს ემატება სტრესი, რომელიც თან ახლავს ჯგუფში ყოფნის ადრეულ ეტაპებს. არაადეკვატური ინტერპერსონალური შაბლონების მონაწილეები აღმოჩნდებიან სიტუაციებში, რომლებიც მათ ახლოსა და გახსნას მოითხოვს. ისინი ხშირად დაბნეულნი არიან პროცედურის შესახებ, ეჭვობენ, რომ ჯგუფის მუშაობა უშუალოდ არ არის დაკავშირებული მათ პრობლემასთან და პირველ შეხვედრებზე არ გრძნობენ მხარდაჭერას, რაც მათ იმედის გადარჩენაში დაეხმარება.
ჯგუფიდან მონაწილეთა ნაადრევი გაყვანის თავიდან აცილების ყველაზე მნიშვნელოვანი მეთოდებია ფრთხილად შერჩევა და ყოვლისმომცველი წინასწარი თერაპიის მომზადება. მომზადების დროს მნიშვნელოვანია თერაპიის მონაწილისთვის ცხადი გახდეს, რომ ფსიქოთერაპიული პროცესის დროს მას აუცილებლად მოუწევს გაუძლოს სასოწარკვეთილებას და გულგატეხილობას. მონაწილეები ნაკლებად კარგავენ თერაპევტის რწმენას, თუ თერაპევტს შეუძლია მოახდინოს პროგნოზები მათი გამოცდილებიდან გამომდინარე. სასარგებლოა ხაზგასმით აღვნიშნო, რომ ჯგუფი არის სოციალური ლაბორატორია. თერაპევტს შეუძლია უთხრას მონაწილეს, რომ ისინი არჩევანის წინაშე დგანან: გახადონ თავიანთი მონაწილეობა ჯგუფში წარუმატებლობის კიდევ ერთი მაგალითი, ან განახორციელონ ახალი ქცევები დაბალი რისკის სიტუაციებში. თუმცა, ჯგუფის ლიდერების მთელი ძალისხმევით და პროფესიონალიზმით, აუცილებლად იქნებიან წევრები, რომლებიც ჯგუფის დატოვებაზე იფიქრებენ. როდესაც მონაწილე ატყობინებს ფასილიტატორს, რომ მას სურს დატოვოს ჯგუფი, ტრადიციული ტაქტიკაა შეეცადოს დაარწმუნოს მონაწილეობა მომდევნო შეხვედრაზე და განიხილოს მათი განზრახვები სხვა მონაწილეებთან ერთად. ამ ტაქტიკის მიღმა არის ვარაუდი, რომ ჯგუფის წევრები დაეხმარებიან წევრს წინააღმდეგობის გაწევაში, რითაც დაარწმუნებს მათ არ დატოვონ ჯგუფი. ი. იალომმა, რომელმაც შეისწავლა 35 მონაწილე, რომლებიც გამოეთიშნენ ცხრა სამკურნალო ჯგუფიდან, დაადგინა, რომ თითოეული გამოტოვებული დაარწმუნა დაესწრო სხვა შეხვედრას, მაგრამ ამან ხელი არ შეუშალა თერაპიის ადრეულ შეწყვეტას. აქედან, იალომი ასკვნის, რომ ბოლო გაკვეთილზე დასწრება ჯგუფური დროის არაეფექტური გამოყენებაა.არ მქონდა იმდენი გამოცდილება, რამდენადაც ძვირფასო დოქტორ იალომ, მე მაინც არ ვიქნებოდი ასეთი კატეგორიული და გამოვიყენებდი სტრატეგიას დავარწმუნო მონაწილე, რომელსაც სურს დატოვოს ჯგუფი სხვა შეხვედრაზე დასასწრებად. მრავალი წლის წინ, როდესაც ჯერ კიდევ ფსიქოთერაპიის ჯგუფის წევრი ვიყავი, მე მქონდა შესაძლებლობა მონაწილეობა მიმეღო იმ ჯგუფის მუშაობაში, რომლის დატოვებაც მის ერთ წევრს სურდა. ლიდერების დარწმუნების შედეგად, მონაწილემ დაითანხმა დაესწრო სხვა შეხვედრას, რომლის დროსაც გაირკვა ჯგუფის დატოვების სურვილის მიზეზები, რამაც გადაწყვიტა მისი კონფლიქტი და საშუალება მისცა მას მომავალში ეფექტურად ემუშავა ჯგუფში.
ჯგუფის ლიდერებს შეუძლიათ შეამცირონ ნაადრევი წასვლის მაჩვენებლები ჯგუფის პირველი ეტაპის პრობლემებზე დიდი ყურადღების მიქცევით. თერაპევტებმა უნდა შეეცადონ დააბალანსონ ჯგუფის წევრების თვითგამჟღავნება, რადგან ზედმეტად აქტიური და მეტისმეტად პასიური წევრები ემუქრებიან ჯგუფის ნაადრევად დატოვებას.
ჯგუფის მიმართ ნეგატიური გრძნობები, შფოთვები და შიშები უნდა იქნას განხილული და არა დაფარული. გარდა ამისა, თერაპევტმა მკაცრად უნდა წაახალისოს პოზიტიური ემოციების გამოხატვა და, თუ ეს შესაძლებელია, მაგალითი მისცეს.
ჯგუფის ლიდერებისთვის ძალზე მნიშვნელოვანია გააკონტროლონ თავიანთი შიშის მომგვრელი აზრები იმის შესახებ, რომ მონაწილეები სათითაოდ დატოვებენ ჯგუფს და ერთ დღეს ისინი მოდიან შეხვედრების ოთახში და იქ მხოლოდ საკუთარ თავს აღმოაჩენენ. თუკი ეს ფანტაზია ნებადართულია მთლიანად და მთლიანად გაითავისოს, თერაპევტი წყვეტს ჯგუფის წევრების თერაპევტად ყოფნას. ის დაიწყებს ქაჯეთს, აცდუნებს მონაწილეებს, რათა უზრუნველყოს მათი შემდგომი მონაწილეობა ჯგუფის მუშაობაში.
იალომის სიტყვები ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მოვიყვანო სრულად:
”ჩემი პირადი დამოკიდებულების შეცვლით, მე დავრწმუნდი, რომ თერაპიის მონაწილეები აღარ იტყვიან უარს ჯგუფში გაწევრიანებაზე. მაგრამ ახლა მე უარს ვამბობ, რომ მონაწილე ჯგუფში წავიდოდა! მე არ ვგულისხმობ იმას, რომ მე ხშირად ვთხოვ თერაპიის მონაწილეებს დატოვონ თერაპიის ჯგუფი. თუმცა, მე მზად ვარ ამის გაკეთება, თუ ადამიანი ჯგუფურად არ მუშაობს.”
დარწმუნდა, რომ ჯგუფური თერაპია არის თერაპიის უაღრესად ეფექტური ფორმა და აღმოაჩინა, რომ მონაწილეს არ ექნება სარგებელი, თითოეულ თერაპევტს ესმის, რომ სასურველია, რომ ასეთი მონაწილე ამოიღონ ჯგუფმა მას შესთავაზოს სხვა, უფრო შესაფერისი ფორმა…
გირჩევთ:
როგორ უნდა გადაწყვიტოთ თერაპიის დატოვება და არ დაკარგოთ ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ?
მრავალი პროცესის მსგავსად, ფსიქოთერაპიას აქვს დასაწყისი, მისი ძირითადი ნაწილი და დასასრული. მაგრამ ხშირად ხდება, რომ ადამიანი მოულოდნელად გადაწყვეტს ფსიქოლოგთან შეხვედრების დასრულებას. ეს შეიძლება მოხდეს მუშაობის დასაწყისში, როდესაც ადამიანი ხვდება, რომ არასასიამოვნოა ამ სპეციალისტთან მუშაობა.
შიზოიდური კომპრომისი: ძნელია ამის ატანა, მაგრამ სამწუხაროა მისი დატოვება
შიზოიდური კომპრომისი, როგორც განტრიპმა აღწერა, არის უუნარობა იყოს არც შიგნით და არც გარეთ, არც რაიმე ეკუთვნოდეს და არც უარი თქვას მასზე. თუ თქვენ ამ განცხადებას თარგმნით ობიექტური ურთიერთობების ენაზე - შეუძლებელია ვინმესთან ახლოს ყოფნა და არც მარტო ყოფნა.
თქვენი კომფორტის ზონის დატოვების საფრთხე და ღირს მისი დატოვება
პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა არის კომფორტის ზონა. ეს არ არის მხოლოდ ლამაზი მოდური ფრაზა და ცხელი წყლის არსებობა ბინაში, ეს არის ასევე სასიამოვნო გარემო, უსაფრთხო სიცოცხლე, სტაბილურობისა და მშვიდობის შინაგანი მდგომარეობა - უფრო ღირებული რესურსი, რომელიც კვებავს ფსიქიკას და სხეულს.
მონაწილეების ტიპები თერაპიულ ჯგუფში
თერაპიული ჯგუფის მოსაწყენი წევრი . ფსიქოთერაპიის ჯგუფში მოწყენის მონაწილეებს შეუძლიათ შეაწუხონ ჯგუფის სხვა წევრები, ასევე ლიდერები. მოსაწყენი ჯგუფის წევრი არის ჯგუფის წევრი, რომელიც დათრგუნულია თავის რეაქციებში, სპონტანურად და ეშინია რისკების.
თერაპიის დასრულება ან დატოვება - რა განსხვავებაა?
ბევრი ჩემი კლიენტისთვის მე გირჩევთ თერაპიის დასრულებას, ვიდრე მისი დატოვება. Რა არის განსხვავება? ნება მომეცით რამდენიმე მაგალითი დასაწყისისთვის. ჩვენ ვიმუშავეთ კლიენტთან რამდენიმე შეხვედრაზე (დაახლოებით 10). იყო შეთანხმება მომდევნო შეხვედრაზე.
