ჩვენ ყველანი ბავშვობიდან მოვდივართ 2 "დაიხურეთ პირი ისე, რომ სხვებს პრობლემები არ შეუქმნათ"

2024 ავტორი: Harry Day | [email protected]. ბოლოს შეცვლილი: 2023-12-17 15:48

ამ ისტორიის დასაწყისი ბავშვობაში, ისევე როგორც მრავალი სხვა. ოჯახში კონფლიქტების ან მშობლების ნეგატიური განწყობის დროს, ბავშვი თავს იკავებდა და სჯეროდა, რომ მამა ან დედა უკმაყოფილო იყო მისით.

არავის აუხსნია, რომ მოზარდებს შეუძლიათ განიცადონ განსხვავებული გრძნობები და ემოციები და მიზეზები შეიძლება სრულიად განსხვავებული იყოს და არა მხოლოდ ბავშვის კარგი ან ცუდი ქცევა.

დღეს მინდა გავაკეთო ანალიზის, შეფასების, კომენტარების გარეშე. ამას თავად კლიენტები აკეთებენ საუბრის დროს. მხოლოდ შემთხვევები პრაქტიკიდან.

მოთხოვნა: განწყობის ცვალებადობა, შფოთვა, საკუთარი თავის უკმაყოფილება, არაფრის სურვილი.

- გვითხარი რა გაწუხებს?

-იანა: დილით თავს კარგად ვგრძნობ და შემდეგ ჩნდება შფოთვის მდგომარეობა, ემოციური ფონის დაქვეითება, ჩემთვის ძალიან რთულია ჩემი გრძნობების შეფასება.

რა არის უფრო მეტად დაკავშირებული თქვენს შფოთვასთან? რა გაწუხებს?

-იანა - არ ვიცი როგორ აღვწერო, ეს რაღაც გაურკვევლობაა. უადგილო მდგომარეობის მდგომარეობა, განცდა, რომ მე ყველაფერს არასწორად და უაზროდ ვაკეთებ

-და როგორ გავაკეთო სწორად? და იმასთან მიმართებაში, რაც უნდა იყოს სწორი?

-ჟანა-კარგი, თუ მომწონს?

-Რა მოგწონს? დაფიქრდით ბოლო წუთებზე. რა იწვევს განწყობის ამაღლებას და სიხარულს?

-იანა - არ მახსოვს, ხშირად მაქვს განცდა, რომ ამას ვაკეთებ მხოლოდ მაშინ, როცა უნდა ან უნდა.

-მე სწორად მესმის, გამოდის რომ შენ არ გჭირდება?

-იანა: სულ ამას ვაკეთებ "უნდა" ვიღაცისთვის, მაგრამ არა საკუთარი თავისთვის. ასე რომ, არ მახსოვს რა მინდა სინამდვილეში.

- აღწერეთ ეს, რა უნდა გაკეთდეს და რატომ? Რისთვის? და ვის სჭირდება ეს?

-იანა- მაგალითად საშინაო დავალება, ეს მაძაბებს, არ მახარებს, უფრო მეტად მოვალეობას ჰგავს.

-და სახლში წესრიგის გარდა კიდევ რას საქმიანობ?

-იანა-არ მახსოვს, ყველაფერი არ მომწონს. არ მიყვარს სახლი, სამსახური, ხალხი.

-რა არ მოგწონს, მაგალითად სახლი? და სად გინდა რომ იცხოვრო მაშინ?

-იანა- ბინაში და ისე რომ ყველაფერი კარგად იყოს?

-და როგორ მიხვდები რომ უკვე ყველაფერი კარგადაა, რა კრიტერიუმებია ეს "კარგი".

-იანა: უნდა არსებობდეს საყვარელი სამუშაო, მეგობრები, რომლებთანაც სასიამოვნოდ და ღიად შეეძლოთ ურთიერთობა.

-კარგი და რა ადამიანებთან შეგიძლია გქონდეს ღიად ურთიერთობა?

-იანა - მათ ჩემში უნდა გააჩინონ თანაგრძნობა, ნდობა, შემდეგ კი თავს მშვიდად და თავისუფლად ვიგრძნობ, ჩვენ უნდა გვქონდეს საერთო ინტერესები, ესენი არიან ჩემთან ახლობლები.

- რა სახის ადამიანებს შეიძლება ვუწოდოთ ახლობლები? აღწერეთ ისინი

-იანა- მეგობრული, კომუნიკაბელური, მხიარული.

-როგორ იგრძნობთ მათთან ურთიერთობას?

-იანა: ვგრძნობდი - სიმშვიდე, უსაფრთხოება.

-ყველა დანარჩენი ადამიანი ხომ არ დაგტოვებს საფრთხეში?

-რა საფრთხეა? რისი გაკეთება შეუძლიათ მათ თქვენთვის?

-იანა: მაგალითად, ისინი ჩემ უკან დაიწყებენ მსჯელობას და მე არ ვარ კმაყოფილი.

-რა მათი სიტყვების შემდეგ ხდება უსიამოვნო?

-იანა: მაგალითად, იმის თქმა, რომ მე არ ვარ კომუნიკაბელური და მისგან სიტყვას ვერ ამოიღებ.

-კარგად მესმის, ყოფილა ასეთი შემთხვევები? გვიამბეთ მათ შესახებ.

-იანა: დიახ იყო, ერთხელ მათ მკითხეს ვინმეს შესახებ და მე ვუპასუხე, მაშინ მე დამნაშავე ვარ იმაში, რომ ეს არასწორია, ეს ნიშნავს, რომ ისინი არ არიან კმაყოფილნი იმით, რასაც მე ვსაუბრობ და სჯობს საერთოდ გავჩუმდე. ახლა კი მირჩევნია ჩუმად ვიყო, რათა ეს სიტუაციები არ წარმოიშვას.

-მე სწორად მესმის, მეშინია ადამიანებთან საუბრის, რადგან არ ვიცი რას უნდა ველოდო მათგან?

-იანა: დიახ, და მე მქონდა განცდა, რომ ადამიანების ნდობა არ შეიძლება.

- ხშირად იყო მსგავსი სიტუაციები და როგორი სიტუაციებია?

-ანა: მმმ, როდის გადავწყვიტე პირის დახურვა? იყო მე –3 კლასში მეზობელი მოვიდა ჩემთან და დაიწყო კითხვა როგორ ვცხოვრობთ (ჩვენი ოჯახი). ამ ინციდენტის შემდეგ დედაჩემმა რატომღაც შეურაცხყო ჩემზე და დაიწყო ჩემთან ნაკლებად საუბარი და თქვა შემდეგი ფრაზა „შენ არ შეგიძლია იყო ასე სანდო და სჯობს პირი დახუჭო.შემდეგ მე გადავწყვიტე, რომ ჯობია საერთოდ არაფერი ვთქვა, რათა სხვებს პრობლემები არ შეექმნას, რადგან არ არის ცნობილი როგორ შეიძლება ეს ჩემს წინააღმდეგ აღმოჩნდეს და ხალხი საერთოდ შეწყვეტს ჩემთან ურთიერთობას ისე, რომ გრძნობა არ იყოს დანაშაულის გამო, ახლა მირჩევნია ჩუმად ვიყო.

-რა სახის კომუნიკაციაზე შეიძლება ვისაუბროთ, თუკი დუმილის გადაწყვეტილება გაქვთ მიღებული?

- ასე რომ, საშიშია თქვენი აზრის გამოხატვა, რადგან არ იცით როგორ რეაგირებენ ამაზე სხვა ადამიანები? ასე რომ თქვენ ხართ დამნაშავე ყველაფერში და ხართ პასუხისმგებელი ყველას გარშემო, მათ ემოციებზე, ქცევაზე, მოვლენებზე მათი ცხოვრებიდან? შემდეგ უპასუხეთ კითხვას: გთხოვთ იცოდეთ, რომ სხვა ადამიანების ცხოვრებიდან მოყოლილი მოვლენების შესახებ მათ ექნებათ უხერხულობის განცდა?

-იანა: არა

-ეს ნიშნავს რომ უხერხულობის განცდა შენი შეგრძნებაა? ზუსტად როგორ არის შესაძლებელი სირცხვილის გრძნობა და სხვა გრძნობები, რომლებსაც ჩვეულებრივ ნეგატიურს უწოდებენ? და რატომ გაგიზიარებენ ისინი ამ დეტალებს მაშინ?

-იანა: არა

-ვისი გრძნობებია ეს? ვისი პასუხისმგებლობაა? შენი თუ ის ხალხი?

-იანა: ისინი.

-ეთანხმებით, რომ თქვენ არ უნდა იყოთ პასუხისმგებელი თქვენს გარშემო მყოფ ადამიანებზე?

-იანა: კი

-ზუსტად მესმის ბავშვობიდან კომუნიკაციის შიში?

-იანა: დიახ, ისევე როგორც ის, რომ ჩემი აზრი არაფერს ნიშნავს და არც არავინ ზრუნავს ჩემს ფიქრებსა და გრძნობებზე, რადგან ისინი ყველა სწორად ცხოვრობენ. და ვცდები

სწორად მესმის: მე არ ვცხოვრობ საკუთარი სურვილებით და აზრებით? მე ვაკეთებ იმას, რაც სხვებს სჭირდებათ.

-იანა- დიახ, ზოგადად, მე არასოდეს მქონია საკუთარი აზრი, მე ყოველთვის ვცხოვრობდი სხვის გონებაში.

-და ახლა მითხარი, შესაძლებელია ერთდროულად მოვიწონოთ 10 ადამიანის მაგალითი განსხვავებული თვალსაზრისით? და რატომ არის ის სხვა თვალსაზრისი უკეთესი ან უნდა დაემთხვეს შენსას, ვიდრე სხვისი თვალსაზრისი, რა კრიტერიუმებით არის უკეთესი შენი და ვისთვის?

-იანა: არა, რა თქმა უნდა არ შეიძლება ყველას მოეწონოს.

-თქვენ განახორციელეთ დამოუკიდებელი ქმედებები. დროდადრო მაინც. მაგალითად მიიღო გადაწყვეტილება რაიმეზე?

-იანა- დიახ, ინსტიტუტი, ქორწინება და მშობიარობა. და დაასკვნა, რომ ჩემი დამოუკიდებელი ქმედებები კარგს არაფერს იწვევს, რა დროს ქრება მოქმედების სურვილი?

რა დროს ხდება ეს?

-ჟანა: როცა ვცდები

-ახლა გთხოვთ მითხარით, შესაძლებელია თუ არა ახალი გამოცდილების მიღება შეცდომების გარეშე და შეცდომების გამოსწორების გარეშე?

-იანა: არა, არ შეიძლება, ჩემი იდეალურობა, პრინციპი მაღელვებს - ან იდეალურია თუ საერთოდ არ გავაკეთო?

-და რამდენად შორს წახვედით ამ პრინციპით, რამდენი ნაბიჯის გადადგმა შეძელით ამ პრინციპის დაცვისას?

-იანა: არა უფრო სწრაფად, პირიქით, მეშინია რამის გაკეთება

-და ეს იმას ნიშნავს, რომ თუ ჩვენ ამას მაშინვე ვერ გავაკეთებთ, მაშინ რას ნიშნავს ეს? და რა გჭირდებათ რომ გააგრძელოთ?

-იანა- სიტუაციის შესაცვლელად, თქვენ უნდა შეცვალოთ რაღაც ნაბიჯები, მე მეჩქარება გამუდმებით, არანაირი განსაზღვრულობა, მაღაზიაშიც კი არ შემიძლია არაფერი ავირჩიო და გადავწყვიტო რა მჭირდება. მე ვფიქრობ, რომ ეს არ იმუშავებს, ფულის დახარჯვას თუ არა. სწორია თუ არასწორი.

-მიპასუხე გთხოვ როგორ გამოიყურებოდე ასე? გაქვთ ვინმე მხედველობაში, ვინც ყველაფერს ასე აკეთებს? და ვინ არის ეს კაცი?

-იანა, მე არ ვიცნობ ასეთ ადამიანებს, მაგრამ ყველა ჩემი ქმედება არ მაკმაყოფილებს, მე სპილოს ყოველთვის ბუზიდან ვაბერებ და ჯობია არაფერი გავაკეთო და ვიჯდე.

- და რას იწვევს ის ჩვეულებრივ ჯდომა და არაფრის გაკეთება? სწორად მესმის, მჭირდება ყველაფერი ერთდროულად? და იდეალურად იდეალური? უპასუხეთ კითხვას, როგორ უნდა გამოიყურებოდეს ის სრულყოფილი ან კარგი? აქვს ფერი, სუნი, რა კრიტერიუმებია ამ იდეალისთვის?

-იანა: უნდა არსებობდეს კმაყოფილების გრძნობა, როგორც ჩანს ეს უბრალოდ არ არსებობს. რადგან თუ მე ამას სხვანაირად გავაკეთებ, არ არსებობს გარანტია, რომ ის სხვანაირად მომიხდებოდა. შემდეგ შეგიძლია მხოლოდ საკუთარ თავს მისცე უფლება უფრო ხშირად დაუშვა შეცდომები, რათა ის სწორად და იდეალურად იპოვო? წინააღმდეგ შემთხვევაში როგორ გავიგებ?

-მე სწორად მესმის, შენ ყოველთვის უკმაყოფილო ხარ საკუთარი თავით თუ ვცდილობ ვიღაცის აზრს მოვეკიდო?

-იანა: კი. ალბათ ვცდილობ შევასრულო სხვისი აზრი.

-შეიძლება თუ არა ყველას ვასიამოვნო და და ეს ნამდვილად გამოიწვევს კმაყოფილების გრძნობას, ერთი პირობის დაცვით (ვიღაცას მოსწონს ეს მე არა)?

-იანა: სიმართლე გითხრათ, არ ვიცი რატომ არის სხვისი აზრი ჩემთვის ასე მნიშვნელოვანი და რატომ არის სხვისი აზრი, მაგრამ ჩემი არ არის მნიშვნელოვანი. და ასევე ინიციატივა ისჯება და ამიტომ ჯობია არაფერი გააკეთო.

-თქვენ დარწმუნება გეხმარებათ- ინიციატივა ისჯება და თქვენი უმოქმედობა. რა იწვევს უმოქმედობას?

-იანა: არა, არ შველის

- კარგი, ჩვენ გვაქვს ქცევის 2 მოდელი - ერთ შემთხვევაში ჩვენ ვჩერდებით შეცდომების დაშვების შიშით და მეორე მოდელი - ვუშვებთ შეცდომებს და ამით ვიღებთ საკუთარ გამოცდილებას, რაც ჩვენ ასე გვჭირდება. რომელი მოდელი მოგწონთ საუკეთესოდ?

-ანა: მეორე

-როგორია ადამიანის მომავალი თითოეულ ამ მოდელში, რა ელის ადამიანს ერთ შემთხვევაში და რა სხვა შემთხვევაში? და რომელი მოდელი გამოგადგებათ ყველაზე მეტად?

-იანა - პირველი არაფერს იწვევს და ნებისმიერ შემთხვევაში იქნება უკმაყოფილება, რომ მე არაფერს ვაკეთებ და სხვა შემთხვევაში იქნება უკმაყოფილება მხოლოდ შეცდომის დაშვების შიშის გამო, მაგრამ ეს იწვევს ცვლილებებს.

-იანა- მე ჩვეულებრივ თავს ვმალავ ქვიშაში ნებისმიერ რთულ სიტუაციაში, ამ სიტუაციის გადაწყვეტის ნაცვლად, რაც საბოლოოდ მიგვიყვანს იქამდე, რომ მე გარბივარ, ვმალავ და არაფერს ვაკეთებ, არ ვიცი როგორ მოვაგვარო ეს სიტუაციები, მე უბრალოდ არ ვიცი როგორ …

- აბა, როგორ შეგიძლიათ ისწავლოთ სიტუაციების მოგვარება, რისი დახმარებით?

-იანა: გამოცდილება, მე ალბათ უბრალოდ არ ვიცი როგორ ავიღო პასუხისმგებლობა.

-რას ნიშნავს შენთვის პასუხისმგებლობის საკუთარ თავზე აღება?

-იანა - მე ნამდვილად არ მესმის ამის მნიშვნელობა, მაგრამ ალბათ, თუ ჩვენ მივიღებთ გადაწყვეტილებას ან გავაკეთებთ არჩევანს, მზად ვართ ვიღოთ პასუხისმგებლობა ამ არჩევანის შედეგებზე და ვიპოვოთ ძალა საკუთარ თავში სიტუაციის მოსაგვარებლად

რა დასკვნების გამოტანა შეიძლება ჩვენი საუბრის შემდეგ?

-იანა: მე მზად უნდა ვიყო მოვლენების ნებისმიერი განვითარებისთვის და არ გავბრაზდე ამის გამო, ვისწავლო პრობლემების მოგვარება ან შეცვალო ჩემი დამოკიდებულება ამ სიტუაციის მიმართ, რაც ნიშნავს ისეთი ქმედებების განხორციელებას, რის შედეგადაც მე მექნება კმაყოფილების გრძნობა ყველაფერი ყოველთვის შეუფერხებლად მიდის ცხოვრებაში, ყველა უშვებს შეცდომებს, თქვენ უნდა გქონდეთ საკუთარი აზრი და შეძლოთ მისი დაცვა, თქვენ უნდა ისწავლოთ თქვენი აზრის მოსმენა. ასევე დამოუკიდებელი ქმედებების განხორციელება ისე, რომ ეს აზრი გამოჩნდეს. და იყო გამოცდილება გარკვეული სიტუაციების გადაჭრისას.